Toumo
Viburnum opulus
Adoxaceae Caprifoliaceae
Àutri noum : Toumié, Sambu-d'aigo, Sambu-rose, Milo-flour, Boulo-de-nèu.
Noms en français : Obier, Viorne obier.
Descripcioun :La boulo-de-nèu o enca lou milo-flour èi lou bouissoun d'ort emé de flour tóutis esterlo (naturalamen i'a soulamen aquéli dóu deforo). La toumo trachis, dins la naturo, proche d'aigo e dins li bos umido. Èi pas un planto proun coumuno en Prouvènço. Se recounèis eisadamen emé si fueio di tres partido. Li fru devènon rouge un cop madur.
Usanço :Li fru soun un pau empouisounant crus (dounon lou bòmi e soun purgatiéu), li fau faire couire pèr pousqué li manja (counfituro). An de prouprieta cardio-tounico. La rusco èi couneigudo pèr apasima li countracioun de la maire (uterus) qu'es antispasmoudico, astringènto e sedativo. S'emplego tambèn contro li moureno e li cambo lourdo.
Port : Aubret
Taio : 1 à 4 m
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Viburnum
Famiho : Adoxaceae
Famiho classico : Caprifoliaceae
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 5 à 12 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Ribiero
- Bos umide
- Pargue
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Paleoutemperado
Ref. sc. : Viburnum opulus L., 1753
Erbo-dis-escrolo
Scrophularia nodosa
Scrophulariaceae
Nom en français : Scrofulaire noueuse.
Descripcioun :L'erbo-dis-escrolo douno d'èr à l'erbo-dóu-siège, pamens èi mens forto, sa tijo èi carrado mai sènso alo e pleno (fotò). Ei gaire coumuno au nostre, aleva dins lis Aup marino. Trachis dins li relarg fres.
Usanço :Coume soun noum lou dis, l'erbo-dis-escrolo èro emplegado pèr gari (o pulèu sougna) lis escrolo que soun de boufigo (fotò) que vènon dins lou còu en rapport emé la tuberculòsi que ié disien à l'Age-Mejan, en latin, struma o morbus regius (mau de rèi). A l'Age-Mejan li rèi an lou poudé de gari lis escrofo ("écrouelles" en francés). A forto doso la planto pourrié èstre empouisounanto.
Port : Erbo
Taio : 40 à 150 cm
Fueio : óupousado
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Scrophularia
Famiho : Scrophulariaceae
Ordre : Lamiales
Coulour de la flour :
Brunello
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 2 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu - Autouno
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 800 m
Aparado : Noun
Jun à setèmbre
Liò : Bos umide
- Ribiero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Scrophularia nodosa L., 1753